Historisch overzicht
Van klein vliegveld tot internationale luchthaven
Ruim driekwart eeuw geleden geleden was Groningen Airport Eelde niet meer dan een vliegveldje waar de toestellen soms tussen de schapen stonden. Vandaag de dag mag Groningen Airport Eelde zich een internationale luchthaven noemen waar vele vakantiegangers en zakelijk reizigers hun vlucht met veel plezier beginnen. Onderstaand een overzicht van de belangrijkste mijlpalen in de geschiedenis van de luchthaven.
1927 |
Een oud-wethouder (Hayo Hindriks) van de gemeente Eelde benadert, zonder medeweten van het gemeentebestuur van Eelde, de KLM. Hij wist dat de KLM graag een luchtverbinding tussen Rotterdam, Amsterdam en Groningen zou willen realiseren. |
1928 |
13 juli: De gemeenteraad van Eelde gaat akkoord met het voorstel om het terrein ‘Hakenkampsveld’ in Eelde aan te wijzen als vliegveld (een weiland van zo’n 12 hectare). |
1931 |
23 mei: Officiële opening van het vliegveld. 40.000 bezoekers woonden die dag de vliegshow, ter ere van de opening bij; |
1932 |
11 augustus: Eerste buitenlandse dienst naar Borkum (Duitsland) november: Oprichting Noord-Nederlandse Aeroclub |
1933 |
20 juli: Oprichting van de Naamloze Vennootschap Luchtvaartterrein voor Noord-Nederland. Aandeelhouders hiervan werden: provincies Groningen en Drenthe, gemeenten Groningen, Eelde en Assen en de Kamers van Koophandel en Fabrieken voor Groningen, Drenthe en Veenkoloniën. Nu was er geld om het vliegveld uit te breiden en een luchtverbinding van Eelde-Schiphol tot stand te brengen. |
1934 |
18 maart: Eerste vliegles op Eelde |
1935 |
13 juli: Opening aangepast stationsgebouw dat een hotel-, café en restaurant bevatte. Lokale radio- en meteorologische diensten vestigden zich in dit gebouw. |
1938 |
Ingebruikname van nachtverlichtingsinstallatie. |
1939 |
Stopzetting lijndienst met Schiphol |
1940- 1945 |
De oorlog en de bezetting brengen de optimistische toekomstverwachtingen van Eelde een harde klap toe. De luchthaven speelt in de oorlogstijd geen grote rol. |
1945 |
De Duitsers verlaten hun Fliegerhorst (zo werd vliegveld Eelde genoemd) en de Canadese troepen nemen hun plaats in. De heer W.W. Krijthe, lid van de Eelder Verzetsgroep knipte voordat de Duitsers weggingen alle verbindingen door zodat de Duitsers het vliegveld niet konden opblazen voordat zij vertrokken. De Canadezen gebruikten het vliegveld als verzamelplaats voor rollend materiaal dat naar elders werd afgevoerd. De verzamelplaats werk Finitocamp genoemd. |
1946 |
Het vliegveld komt weer in handen van de N.V. Luchtvaartterrein Noord-Nederland. Het Rijk neemt een groot deel van de kosten voor rekening om de schade aan de drainage van het veld te herstellen. Daarnaast was uitbreiding noodzakelijk, want bij internationale overeenkomsten waren eisen vastgesteld waaraan een vliegveld moest voldoen om in het luchtverkeer ingeschakeld te kunnen blijven. |
1948 |
Het vliegveld wordt aangewezen als uitwijkhaven voor Schiphol. Daarop wordt een nieuw grondplan ontworpen voor egalisatie en drainage van startbanen (met een hoofdlandingsbaan van 1800 meter en een tweede van 1500 meter), rijbanen en een opstelplatform. |
1951 |
18 mei: De Rijksluchtvaartschool zal worden overgeplaatst van Gilze-Rijen naar Eelde wanneer het opleidingscentrum in Eelde is gebouwd. |
1953 |
De nieuwe banen zijn gereed en vliegveld Eelde is een officieel luchtvaartterrein. Start bouw opleidingscentrum van de Rijksluchtvaartschool. |
1954 |
16 augustus: Rijksluchtvaartschool wordt definitief overgeplaatst uit Gilze-Rijen naar Eelde. |
1955 |
Een theorieschool, de voortgezette en eindvliegopleiding en alle andere takken van de dienst worden naar Eelde overgeplaatst. |
1956 |
Nieuwe naam luchthaven: NV Luchthaven Eelde |
1957 |
15 mei: Officiële opening gebouwencomplex door Prins Bernard. |
1958 |
13 juli: Eerste landing op Eelde van een Europees vliegtuig. 12 Passagiers stapten in en vlogen naar Mallorca voor een vakantie van 14 dagen. Ingebruikname van een geheel vernieuwde verkeerstoren, vanwege nieuwe en zwaardere eisen vanuit de nationale en internationale luchtvaartwetten. |
1960 |
De brandweer Groningen neemt de bedrijfsbrandweer van de Rijksluchtvaartschool over, omdat op die manier beter aan de steeds hogere eisen kon worden voldaan. |
60‘er jaren |
In de 60er jaren is sprake van een opleving van de lijndiensten. Er is al veel gesproken over de potentiële functie van vliegveld Eelde als regionale luchthaven in de infrastructuur van Noord-Nederland. In een rapport wordt de conclusie getrokken dat het noorden binnen een paar jaar over enkele luchtverbindingen zou moeten beschikken, met name omdat het vliegveld centraal gelegen was. De 'Studiecommissie ontwikkeling vliegveld Eelde' wordt in het leven geroepen en is van mening dat ook over de landsgrenzen gekeken moet worden naar hoe regionale vliegvelden zich daar ontwikkelen. De aanwezigheid van vliegveld Eelde blijkt een noodzakelijke voorwaarde te zijn voor de ontwikkeling van de regio. Een vliegveld alleen zou echter niet voldoende zijn, maar slechts een onderdeel van een heel pakket. Een andere conclusie is dat het geluidsprobleem veel groter is dan bij andere vergelijkbare vliegvelden. In die tijd wordt het comité Antigeluidhinder opgericht en de ’Bulderbaan’ van Eelde komt ter sprake. |
1977 |
Ingebruikname van een nieuwe passagiershal, de aanleg parkeerplaatsen en opzetten busverbinding naar Groningen. Start uitbreiding van het opstelplatform en de bouw van een hangar en wordt er een begin gemaakt met de modernisering en vernieuwing van de gebouwen voor luchtvaartbeveiliging en meteorologische dienst. |
1979 |
Start bouw van een nieuwe verkeerstoren plus bijbehorende gebouwen om de Rijksluchtvaartdienst in te huisvesten. |
1982 |
Officieel ingebruikname van het gebouw voor luchtvaartbeveiliging en meteorologische dienst. |
1991 |
21 juni KLM koopt de Rijksluchtvaartschool voor het symbolische bedrag van fl. 1,00 en vanaf dat moment is het dan ook de KLM Luchtvaartschool. |
1992 |
Uitvoering renovatieproject met betrekking tot de baanverlichting: de hoofdlandingsbaan van 1.800 meter en de aanvliegroute worden van nieuwe verlichting voorzien. Nu kan er ook in het donker en via instrumenten geland worden op Eelde. |
1994 |
Omdat er meer vakantievluchten geboekt worden vanaf Eelde worden in 1994 twee hallen samengevoegd zodat er één vertrekhal ontstaat voor maximaal 200 passagiers en een aankomsthal met een lopende band. Ook wordt een geheel nieuwe parkeerplaats aangelegd. |
2003 |
Uitspraak Raad van State over voorterrein Groningen Airport Eelde: er mogen luchthavengebonden activiteiten worden ontplooid. Ryanair start in mei de lijndienst naar Londen. De lijndienst trekt veel extra passagiers. |
2004 |
Helaas stopte de lijndienst van Ryanair er in mei 2004 weer mee. Een belangrijke reden hiervoor was de beperkte lengte van de start- en landingsbaan. |
2005 |
Na een lange tussenstop is er eindelijk weer een Airshow op Groningen Airport Eelde. Op 27 augustus 2005 bezochten 30.000 mensen de internationale show. |
2006 |
Groningen Airport Eelde bestaat 75 jaar! Het jaar begint goed. In de zomer zullen meer vakantievluchten vliegen en zijn er nieuwe bestemmingen te boeken. |
2011 |
Op 23 mei 2011 bestaat de luchthaven 80 jaar! Tevens is de luchthaven in volle voorbereiding voor de geplande baanverlenging. |
2012-2013 |
Op 15 februari 2012 geeft de Raad van State groen licht voor de baanverlenging. De luchthaven start daarna zo snel mogelijk met het project baanverlenging. Op 24 april 2013 is de baanverlenging gereed. |
2016 | Met de totstandkoming van Kopenhagen als zogenoemde hub-verbinding zijn veel meer bestemmingen makkelijker bereikbaar. New York, Oslo, Stockholm, Milaan, Bangkok etc. |
2018 |
Voor het eerst landt er op dinsdag 13 maart 2018 een Boeing 747 van Atlas Air op Groningen Airport Eelde. In het toestel zitten zo’n 140 militairen die meedoen aan de Frisian Flag oefening op de vliegbasis Leeuwarden. |
2019 |
Start van de bouw van het zonnepark op Groningen Airport Eelde. Het zonnepark komt tussen start- en taxibaan en het platform en bestaat uit 63.196 zonnepanelen die genoeg groene stroom opwekken voor zo’n 6.200 huishoudens. Ook wordt er een overkapte doorgang naar het platform aangelegd. Op het dak van de doorgang worden zonnepanelen geplaatst. Met de zonnepanelen die op de doorgang worden geplaatst kan Groningen Airport Eelde straks haar eigen stroom opwekken. Hierdoor is de luchthaven zelfvoorzienend in haar elektriciteitsverbruik. |
2020 |
In februari 2020 is het zonnepark op Groningen Airport Eelde, gerealiseerd door GroenLeven, geopend door minister van Infrastructuur en Waterstaat, Cora van Nieuwenhuizen. Het is het eerste zonnepark ter wereld dat op deze manier op een actieve gereguleerde luchthaven is aangelegd. Dit zonnepark is daarmee een mijlpaal in de broodnodige energietransitie van de luchtvaart. De maand juni in 2020 was voor Groningen Airport Eelde de drukste maand sinds jaren, ondanks dat de passagiersvluchten nog niet werden uitgevoerd wegens het coronavirus. Het aantal vliegbewegingen in de maand juni is met bijna 50% gegroeid ten opzichte van vorig jaar. |
2021 | Met bijna 40.000 vliegbewegingen, is het op Groningen Airport Eelde drukker dan afgelopen jaren. Het aantal vliegbewegingen is in 2020 ruim 23% meer dan in 2019. De stijging in cijfers valt onder andere te herleiden uit de toename van het aantal lesvluchten. Groningen Airport Eelde is gestart met het innovatie- en duurzaamheidsinitiatief NXT Airport. Samen met partners als New Energy Coalition, Holthausen, Saab, PEN EM, KLM Flight Academy, Dronehub GAE en NHL-Stenden Hogeschool wordt binnen NXT Airport gewerkt aan projecten gericht op de verduurzaming van de luchtvaart. |